Sinds augustus 2021 is bewegen met behulp van Augmented Reality een vast onderdeel van de behandeling bij revalidanten met een dwarslaesie. Door het gebruik van deze nieuwe technologie in de revalidatie kunnen revalidanten in beweging komen, naast het reguliere therapieprogramma.
Revalidanten zetten een bril op, de zogeheten Hololens. In die bril zien zij hologrammen geprojecteerd in de ruimte waarin zij zich bevinden. Zij kunnen kiezen om met een beweeggame aan de slag te gaan, een 3D-informatiemodule te bekijken of de filmpjes van Weer op Weg rondom het thema bewegen.
Hoe gaat het in zijn werk?
In de tweede week van de opname in de kliniek, maakt de revalidant kennis met de mogelijkheden van de Hololens. Als de revalidant nieuwsgierig is om alle mogelijkheden van de Hololens verder te ontdekken, maken we een afspraak met een van onze SuperUsers. Het SuperUser-team is multidisciplinair en bestaat uit een verpleegkundige, sporttherapeut, fysiotherapeuten en ergotherapeuten. De revalidant gaat met een SuperUser aan de slag in oefenen in het gebruik van de hololens en de games.
“Je bent echt even in een andere wereld door het 3D-effect, maar dan toch gewoon in je eigen kamer”
Hierna zijn de revalidanten in staat om de Hololens te gaan gebruiken op momenten wanneer ze er zelf behoefte aan hebben, bijvoorbeeld in de avonden en in de weekenden. Natuurlijk wordt de Hololens ook ingezet tijdens therapie. Afhankelijk van de mogelijkheden van de revalidant gebeurt dit samen of zelf. Op gezette tijden heeft de revalidant contact met het SuperUser-team over de voortgang.
Informatie over een dwarslaesie
De 3D-informatiemodule laat de revalidant een hologram van een anatomisch model zien waarin hij ‘levensecht’ uitleg krijgt over wat een dwarslaesie is. Het hologram biedt een algemene uitleg over een dwarslaesie en geeft verdiepende informatie over verschillende dwarslaesie-gerelateerde onderwerpen.
Er zijn twee beweeggames ontwikkeld waarin patiënten op een inspirerende manier uitgelokt worden tot bewegen.
- Ruimteduikelen. Deze game is voor mensen met een hoge dwarslaesie met verminderde arm-handfunctie.
- Smashball. Deze game is voor mensen met een lage dwarslaesie.
Natuurlijk kunnen de beide games door iedereen gespeeld worden.
Het unieke is dat de Hololens op verschillende manieren bediend kan worden: zowel met de handen, maar ook met een combinatie van stem en ogen. Hierdoor kunnen we een grote groep revalidanten gebruik laten maken van de Hololens, afhankelijk van iemands mogelijkheden. Ook kan de Hololens worden ingezet bij mensen die langdurig op bed liggen.
“Ik heb het gevoel dat ik minder geremd ben in m’n bewegingen. Het gaat makkelijker en soepeler”.
Wetenschappelijke onderbouwing van het project Dwarslaesie in beweging
Bij het ontwikkelen en implementeren van deze nieuwe technologie in de revalidatie is een wetenschappelijke insteek gekozen. De Hoogstraat werkte hierin nauw samen met de ontwikkelaar van de games: Holomoves en met het Kenniscentrum Revalidatie Utrecht (KCRU). Bekijk de website van het KCRU voor alle documentatie: https://www.kcrutrecht.nl/project/mixed-reality-dwarslaesie/.
Lees ook: onderzoek ‘Mixed Reality in Spinal Cord Rehabilitation’ van Jessica van der Lede
Ontwikkeling gaat door
Direct na de oplevering van de beweeggames en informatiemodule is er onderzoek gedaan op de klinische dwarslaesieafdeling. Hieraan hebben 25 revalidanten deelgenomen. Het is immers belangrijk om te weten of de beweeggames een leuke manier zijn om vaker en zelfstandiger te kunnen oefenen. En wat het effect van het gebruik van de HoloLens is op de kwaliteit van leven en op pijn.
Specifiek voor de informatiemodule is het belangrijk om te weten of de driedimensionale informatiemodule van meerwaarde is ten opzichte van de gebruikelijke voorlichting op de afdeling.
Onderzoeksresultaten
Mixed Reality biedt interactieve, visueel ondersteunende patiëntenvoorlichting. Zowel patiënten als zorgprofessionals ervaren toegevoegde waarde in Mixed Reality als het gaat om kennisoverdracht in de (subacute) klinische revalidatieperiode bij een dwarslaesie.
De volgende stap is om het in de dagelijkse praktijk te evalueren en uit te breiden met modules pijn en seksualiteit bij dwarslaesie.
Totstandkoming mixed reality in de revalidatie
Na het winnen van de Medische Inspirator prijs in november 2019 voor het ZonMw project ‘Dwarslaesie in beweging met hologrammen’, startte het project in februari 2020, in samenwerking met Holomoves, collega’s van De Hoogstraat en meerdere (oud-)revalidanten en Dwarslaesie Organisatie Nederland (DON). De samenwerking was zeer waardevol, belangrijke feedback vanuit gebruikersoogpunt en therapeutisch oogpunt zijn verwerkt. De oplevering van het project was in augustus 2021.
